Północna gwiazdeczka Europy - Sztokholm.

Po przypłynięciu do portu Nynashamm droga do Sztokholmu trwa jeszcze chwilę. Wokół przyroda już wyraźnie północna z przewagą lasów iglastych,     nierozerwalnie związana ze stolicą Szwecji, więc zupełnie płynnie i wręcz nieoczekiwanie pojawia się miasto liczące prawie 750 tysięcy mieszkańców i 750 lat.

Z czym kojarzy się Szwecja, Sztokholm  ? - myślę po drodze, gdyż jestem tu po raz pierwszy… Ikea, Nobel, trylogia Milenium, dynastia Wazów … 

Starówka - Gamla Stan

Rozpoczynamy od punktu widokowego Fjallgatan. Widać dużo wody i mostów  / aż 57 /, tzw. Wenecja Północy jak powiadają niektórzy, a i wody Bałtyku łączą się tutaj z jeziorem Melar. Tak położony kraj musiał myśleć o morskiej potędze.

I rzeczywiście , gdy Szwecja wyzwoliła się w 1523 roku z Unii Kalmarskiej, w której dominowała Dania, Gustaw Waza rozpoczął rozbudowywać szwedzką flotę. Dobrobyt kraju zależy od floty, Szwecji potrzebna jest morska potęga – powiadano. Złoty wiek XVII rozpoczął Gustaw II Adolf i w 1625 zaordynował budowę królewskiego okrętu VASA. Najkosztowniejszy, bogato zdobiony, przeogromny, miał być dumą kraju i wzbudzać przerażenie wśród wrogów.

Muzeum VASA

W trzy lata został wybudowany – 69 metrów długości, 11 szerokości, wysokość od kilu do grota masztu 52 metry, wysokość rufy 19 metrów i 64 działa armatnie… Gdy wypływał w swój dziewiczy rejs 10 sierpnia 1628 roku na nabrzeżach stały tłumy oszołomionych mieszkańców Sztokholmu. I nagle statek przechylił się i zatonął jeszcze w porcie, po 20 minutach . Wydobyto go po 333 latach w 1961 roku, w 98% składa się z oryginalnych części i jest pod tym względem światowym unikatem umieszczonym  w nowoczesnym gmachu w kształcie „miedziowego namiotu”.

Zatonięcie okrętu było szokiem dla wszystkich, córka króla Krystyna miała wtedy 2 lata i przygotowywana była już do roli następcy tronu. To chyba najbarwniejsza postać w historii Szwecji. Krystyna Szwedzka koronowała została na królową w 1632 roku, w wieku lat sześciu, gdy jej ojciec zginął w bitwie. Do 1644 roku rządy w jej imieniu sprawowała rada regencyjna, a Krystyna otrzymywała bardzo staranne wykształcenie. Była inteligentna, błyskotliwa, mądra, ciekawa świata i niechętna zamążpójściu. Wkrótce abdykowała, porzuciła protestantyzm, jako katoliczka triumfalnie wjechała do Rzymu i zaczęła szokować swoim zachowaniem całą Europę … Pisała listy, autobiografię, aforyzmy, sztuki teatralne, zgromadziła wspaniały księgozbiór, nie ulegała modom, naciskom, żyła i działała na swój własny sposób. Pochowana została w Bazylice Św. Piotra w Rzymie. Polecam jej biografię pt. Srebrna Maska - Petera Englanda.

Dziś monarchia szwedzka pochodzi już z innej dynastii, ale Pałac Królewski jak i rezydencja w Drottningholmie są imponujące.

Rezydencja królewska

Kolejny bardzo charakterystyczny budynek miasta to ratusz z czerwonej cegły. Wzniesiony na początku XX wieku jest przykładem szwedzkiego modernizmu. Wnętrza majestatyczne są co roku świadkami bankietu wydawanego z okazji wręczenia Nagród Nobla.

Ratusz

Sztokholm to także urokliwa starówka Gamla Stan, muzeum ABBY,

najstarszy na świecie skansen, metro – galeria sztuki, Celsius / Celsjusz /, Strindberg, Pipi, dynamit, nowoczesna architektura i desing,

różne delikatesy jak np. szynka z renifera :) i wiele innych małych ciekawostek, ot choćby kamień runiczny czy najmniejszy pomnik pt. Chłopiec, który patrzy na księżyc /15 centymetrowy/ .

Potarcie malutkiej główki przynosi szczęście, a więc jeśli szukasz szczęścia jedź do Sztokholmu :) :) :)

Kraj za lasami, Siedmiogród czyli Transylwania ...

Jedziesz do Transylwanii ? Tzn. do Draculi śmiali się znajomi. W istocie takie skojarzenie pojawia się u nas w pierwszej kolejności. Trzeba jednak pamiętać, że Dracula to fikcja literacka z powieści Brama Stokera napisanej w 1897 roku, a gdy amerykanie przenieśli powieść na ekran, to Transylwanię na trwale zaczęto kojarzyć z Draculą.

 

Tymczasem to jedna z ciekawszych krain Europy środkowo-wschodniej. Ten największy i najbogatszy, historyczny region Rumunii, atrakcyjnie położony w łuku Karpat staje się coraz większą atrakcją turystyczną. Choć zapomniany w okresie komunizmu i Ceausescu, po 1989 roku zaczął podnosić się z zaniedbania. Dziś prezentuje się uroczo i jest co oglądać. Zamki i kościoły obronne, miasta i miasteczka takie jak Kluż Napoka, Sybin, Braszow, Sighisoara, Alba Iulia, Predeal, Medias i inne wymagają chwili zadumy. Trzeba przede wszystkim zrozumieć skomplikowaną historię tych terenów.

Nasz przewodnik Walter rozpoczyna od rozłożenia mapy Rumunii i wytłumaczenia skąd ten naród, a pochodzi on od połączenie Rzymian z Dakami, a potem przeszło 1000 lat życia pod obcym zwierzchnictwem Turków, Węgrów, Habsburgów i wielu innych, którzy przez tereny przeszli i o nie walczyli. Rumunia jako niepodległe państwo istnieje od 1858 roku, a Siedmiogród przyłączony został w 1919.

Mieszanka kulturowa znajduje swój wyraz w bardzo interesującej muzyce ludowej, w której słychać wpływy bałkańskie, arabskie, węgierskie, tureckie oraz żydowskie. Ludzie do dziś pielęgnują swoje tradycje i są bardzo religijni, po 1989 roku cerkwie prawosławne zaczęły wyrastać jak grzyby po deszczu.

Wśród odnowionych miasteczek wyróżnia się Alba Iulia. To jakby druga stolica kraju… Od czasu wielkiego zgromadzenia siedmiogrodzkich Rumunów w 1.12.1918 roku / dziś to święto narodowe / miasto odgrywa w życiu państwowym Rumunii szczególną rolę. Mamy tu najokazalszą katedrę prawosławną z 1922 roku, cenną katedrę katolicką z XIII wieku, pałac biskupi oraz pamiątki rzymskie wyeksponowane w ciekawym muzeum. A wszystko to w murach twierdzy z początku XVIII wieku pobudowanej wg założeń Vaubana.

 

 

Duże wrażenie robią też kościoły warowne takie jak Biertan, czy Prejmer  i Harman z murami swoich cytadel wpisane na Listę Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

                                                                                                                                                                                               

No i jeszcze zamek Bran, malowniczo położony i kojarzony z Draculą, bo tutaj kręcono film i jedna z sal jest temu zdarzeniu poświęcona. Wisi nawet portret prawdopodobnego pierwowzoru Draculi czyli Vlada III Palownika – okrutnego hospodara wołowskiego, który zasłynął z nabijania na ludzi na pale, syna Vlada Diabła vel Dracula. Dziś Bran wyposażony jest głównie w meble i pamiątki z pierwszej połowy XX wieku, kiedy to był letnią rezydencją królewską ulubioną przez Marię, żonę króla Ferdynanda.

To oczywiście nie wszystko o Siedmiogrodzie, nie można zapomnieć o wspaniałych krajobrazach, wsiach saskich, dobrym winie itd., itp… Krótko mówiąc jechać, nie zwlekać J